مدیر عامل شرکت فرودگاهها: تمدید ماده 161 در برنامه ششم، صنعت هوایی را توسعه می‌بخشد

برگزاری میزگرد "چالش‌های صنعت فرودگاهی در دوران پساتحریم" در خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)، فرصتی مغتنم را پدید آورد تا دو تن از مسئولان ارشد صنعت هوانوردی و فرودگاهی همراه با یکی از اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی به بررسی بایسته‌های صنعت فرودگاهی در دوران کنونی و پساتحریم بپردازند.

به گزارش روابط عمومی شرکت فرودگاه‌های کشور؛ رحمت‌اله مه‌آبادی رئیس هیات مدیره و مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور، علی عابدزاده معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی و مهرداد لاهوتی نماینده مردم لنگرود و عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در فضایی تعاملی، مشکلات صنعت فرودگاهی به ویژه در حوزه‌های قانونی و زیرساختی را بررسی و بر ضرورت هرچه بیشتر حمایت نمایندگان مجلس از صنعت فرودگاهی و بهره‌مندسازی این صنعت از قانون خاص فرودگاه‌ها منطبق با استانداردهای جهانی و همچنین تامین نیازهای این صنعت به ویژه در حوزه زیرساختی و حمایت از مدیران و متخصصان فرودگاهی تاکید کردند.

اطمینان‌بخشی لاهوتی از وجود ماده 161 قانون پنجم توسعه در برنامه ششم، توسعه صنعت هوایی به ویژه صنعت فرودگاهی را نوید داد که این موضوع را می‌توان از دستاوردهای مهم این میزگرد به حساب آورد.

گزارش ایرنا از میزگرد "چالش‌های صنعت فرودگاهی در دوران پساتحریم" را که در خبرگزاری جمهوری اسلامی منتشر شده‌است، با هم می‌خوانیم:

اوج‌گیری صنعت هوانوردی در دوران پساتحریم نیازمند عزم ملی

شرکت‌کنندگان در میزگرد ایرنا با یادآوری مشکلات متعدد صنعت هوایی و فرودگاهی کشور تاکید کردند توسعه زیرساخت‌های فرودگاهی، اصلاح ضوابط و مقررات و نوسازی ناوگان هوایی از جمله مهمترین نیازهای توسعه صنعت هوانوردی کشور است.

به گزارش ایرنا، اجرای طرح‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برای توسعه صنعت هوانوردی و فرودگاهی در سال‌های گذشته در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته‌است.

گستره جغرافیایی ایران و افزایش فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و لزوم جابجایی سریع مردم و کالا در کشور، توسعه صنعت حمل‌ونقل هوایی را اجتناب ناپذیر کرده‌است.

افزایش روزافزون تقاضا برای استفاده از صنعت هوانوردی و فرودگاهی، برنامه‌ریزی برای توسعه بخش حمل و نقل هوایی کشور را ضروری کرده‌است تا با استفاده از ظرفیت‌های موجود، این صنعت به جایگاه واقعی خود در منطقه دست پیدا کند.

موقعیت ژئواستراتژیکی و ژئوپلیتیکی ایران و قرار گرفتن آن در مسیر پرتردد هوایی در شرق و غرب، جایگاه مهم ایران را در این صنعت بین‌المللی به خوبی نشان می‌دهد.

در دهه‌های گذشته صنعت حمل‌ونقل هوایی کشور نقش بسیار مهمی را در توسعه روابط مختلف کشورهای جهان ایفا می‌کرد اما کیفیت پایین خدمات، اقتصادی نبودن فعالیت‌های حمل‌ونقل هوایی و افزایش عمر ناوگان مشکل زیادی را برای این صنعت به وجود آورده‌است.

اهمیت توسعه صنعت حمل و نقل هوایی و فرودگاهی سبب شد خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) میزگرد «چالش‌های صنعت فرودگاهی و هوانوری در دوران پساتحریم» با حضور «علی عابدزاده» رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، «رحمت‌الله مه‌ابادی» مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور و «مهرداد لاهوتی» سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، برگزار کند.

در این میزگرد شرکت کنندگان با یادآوری ظرفیت‌های صنعت حمل و نقل هوایی کشور، اعلام کردند که فقط 30 درصد از این ظرفیت استفاده شده‌است. همچنین توسعه زیرساخت‌های فرودگاهی، اصلاح ضوابط و مقررات و نوسازی ناوگان هوایی از جمله مهمترین نیازهای توسعه صنعت هوانوردی کشور اعلام شد.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد که قیمت بلیت هواپیما از 30 سال پیش تاکنون حدود 200 برابر شده اما هزینه صنعت حمل و نقل هوایی هزار برابر شده‌است.

به گفته وی، در 30 سال گذشته به بهانه حمایت از مردم و کنترل قیمت‌ها، صنعت هوانوردی کشور به طرف ورشکستگی سوق داده شده که نتیجه آن «عقب ماندگی‌های زیاد در این بخش» است.

عابدزاده معتقد است، ایجاد تحول در ساختارهای فروش خدمات با رویکرد استفاده از مدل‌های موفق بین‌المللی، توسعه صنعت هوانوردی کشور را تسریع می‌کند. از این رو طرح آزادسازی قیمت بلیت هواپیماها نخستین گام در مقررات‌زدایی است.

این مقام مسئول، کمبود منابع مالی و تحریم‌های ظالمانه را عامل اصلی توسعه نیافتن صنعت هوانوردی کشور همگام با هوانوردی جهان توسعه یابد.

عابدزاده از آماده بودن پیش‌نویس قوانین و مقررات تازه صنعت هوانوردی کشور خبر داد و گفت: انتظار داریم در برنامه ششم توسعه بتوانیم قوانین و مقررات صنعت هوانوردی کشور را تغییر دهیم تا این صنعت همگام با پیشرفت‌های آن در دنیا با قوانین خاص خود اداره شود.

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور نیز گفت: در برنامه‌ریزی‌های کلان اقتصادی و ملی برای توسعه صنعت هوانوردی کشور چشم‌انداز خوبی ندارد.

به گفته رحمت‌اله مه‌ابادی، توسعه صنعت هوانوردی و فرودگاهی در نزد تصمیم‌گیرندگان عالی نظام هنوز به خوبی جا نیافتاده‌است.

وی همچنین تاکید کرد؛ نظام تعرفه‌گذاری برای ارائه خدمات فرودگاهی به خوبی عمل نمی‌کند و اکنون بسیاری از ظرفیت‌های فرودگاهی کشور نیز خالی مانده‌است.

مه‌آبادی تصریح کرد: کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی باید زمینه‌های لازم را برای مشمولیت شرکت فرودگاه‌های کشور به‌استفاده از قانون حمایت از گردشگری فراهم کند تا بتوانیم با استفاده از این قانون، صنعت فرودگاهی کشور را متحول کنیم.

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز با توجه به مشکلات متعدد در صنعت هوایی و فرودگاهی کشور گفت: مجلس آمادگی دارد قوانین جدیدی را همسو با توسعه صنعت هوانوردی کشور تصویب کند، هرچند برخی از قوانین در این بخش هنوز اجرایی نشده‌است.

وی از پیشنهاد تشکیل کمیته‌یی ویژه برای برون رفت صنعت حمل‌ونقل هوایی از مشکلات موجود خبر داد و گفت: این کمیته می‌تواند با ارائه راهکارهای مناسب دغدغه‌های سازمان هواپیمایی کشوری را در این بخش با اصلاح قوانین و مقررات در برنامه ششم توسعه را برطرف کند.

مشروح این میزگرد به شرح زیر است:

** فقط از 30 درصد ظرفیت‌های حمل‌ونقل هوایی ایران استفاده شده‌است

رئیس سازمان هواپیمای کشوری گفت: توسعه زیرساخت‌های فرودگاهی، اصلاح ضوابط و مقررات، نوسازی ناوگان هوایی از مهم‌ترین نیازهای توسعه صنعت هوانوردی کشور است.

علی عابدزاده افزود: تربیت نیروی انسانی متخصص، تشویق بخش خصوصی داخلی و خارجی برای انجام سرمایه‌گذاری در این صنعت و ایجاد رقابت سالم در حوزه هوانوردی بسترهای لازم را برای پویایی صنعت حمل و نقل هوایی کشور فراهم می‌کند.

معاون وزیر راه‌وشهرسازی گفت: تاکنون در کشور ما فقط 30 درصد صنعت هوانوردی این صنعت شناسایی و از ظرفیت‌های آن استفاده شده‌است.

وی با بیان اینکه اکنون در کشور ما سالیانه بیش از 18 میلیون نفر با هواپیما سفر می‌کنند، افزود: 30 سال پیش قیمت بلیت تهران- مشهد بین 600 تا 700 تومان بود اما اکنون 200 برابر افزایش یافته، در حالی که هزینه‌های صنعت حمل‌ونقل هوایی هزار برابر شده‌است.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری افزود: در 30 سال گذشته به بهانه حمایت از مردم و کنترل قیمت‌ها، صنعت هوانوردی کشور را به طرف ورشکستگی سوق دادیم و این مساله عقب‌ماندگی‌های زیادی را در این بخش به ما تحمیل کرد.

وی با تاکید بر اینکه کاهش تصدی‌گری دولت در صنعت هوانوردی کشور در شرایط تازه بین‌المللی بسیار ضروری است، گفت: بدون شک ایجاد تحول در ساختارهای فروش خدمات با رویکرد استفاده از مدل‌های موفق بین‌المللی، توسعه صنعت هوانوردی کشور را تسریع می‌کند.

به گفته وی، طرح آزادسازی قیمت بلیت هواپیماها نخستین گام در مقررات‌زدایی است.

وی تاکید کرد: بدون توجه به صنعت حمل و نقل به‌ویژه بخش حمل‌ونقل هوایی، توسعه اقتصادی میسر نیست و برای رسیدن به رتبه نخست کشورهای منطقه باید به این صنعت توجه خاصی داشته باشیم.

وی ادامه داد: با وجود نامهربانی‌های شرق و غرب و تحریم‌های ظالمانه در صنعت حمل و نقل هوایی، با ایجاد زیرساخت‌های فرودگاهی کارهای بزرگی در این بخش انجام شده‌است.

عابدزاده افزود: در سه دهه گذشته، سه نسل هواپیما وارد ناوگان هوایی جهان شده‌است که ما از آن بی‌نصیب بوده‌ایم.

وی یادآور شد: در 10 سال گذشته به علت افزایش رقابت بین شرکت‌های هوایی، سود سالیانه صنعت حمل و نقل هوایی جهان از پنج درصد به سه درصد کاهش یافته‌است.

عابدزاده از جابجایی سالیانه 150 میلیون مسافر در منطقه از سوی شرکت‌های هوایی کشورهای خلیج‌فارس و ترکیه خبر داد و گفت: سهم شرکت‌های ایرانی از این میزان بسیار ناچیز است؛ در حالی که ایران می‌تواند در منطقه نقش کلیدی داشته باشد.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری افزود: ایران در مرکز جهان قرار گرفته به طوری که با هشت ساعت پرواز از ایران، 80 درصد فرودگاه‌های جهان قابل دسترسی است.

** نیاز صنعت هوانوردی کشور به 500 فروند هواپیما در بلندمدت

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری گفت: کشورمان در بلندمدت به 500 هواپیمای مسافری نیاز دارد اما آیا فرودگاه‌های کشور ظرفیت پذیرش این همه هواپیمای مسافری را دارد؟

عابدزاده افزود: هرچند در سال‌های آینده این 500 فروند هواپیما به تدریج وارد کشور می‌شود اما شرکت فرودگاه‌های کشور باید بستر لازم را برای توقف این هواپیماها فراهم کند.

وی گفت: در صورتی که صنعت هوانوردی کشور اقتصادی می‌شد فرودگاه‌های ما نیز بسیار فعال می‌شدند اما ضعف شرکت‌های هوایی و زیرساخت‌های فرودگاهی سبب شده‌است آنها نتوانند در بسیاری از مسیرها که هم‌اکنون نیز متقاضیان زیادی دارد، پرواز برقرار کنند.

وی گفت: اگر شرکت‌های هوایی هواپیماهای بردمتوسط در اختیار داشته باشند، پروازهای هوایی بین 40 فرودگاه داخلی افزایش می‌یابد؛ در حالی که کمبود منابع مالی و تحریم‌های ظالمانه نگذاشت این صنعت همگام با هوانوردی جهان توسعه یابد.

** ضرورت اصلاح قوانین و مقررات صنعت هوانوردی کشور

به گفته وی، قوانین صنعت هوانوردی کشور مربوط به 40 سال پیش است و اکنون نمی‌توان این صنعت را با استناد به آنها اداره کرد.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری افزود: دولت و مجلس شورای اسلامی به عنوان دو بازوی مهم باید زمینه را برای تصویب قوانین صنعت هوانوردی کشور فراهم کنند.

عابدزاده از آماده بودن پیش نویس قوانین و مقررات تازه صنعت هوانوردی کشور خبر داد و گفت: انتظار داریم در برنامه ششم توسعه بتوانیم قوانین و مقررات صنعت هوانوردی کشور را تغییر دهیم تا این صنعت همگام با پیشرفت‌های آن در دنیا با قوانین خاص خود اداره شود.

معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: خوشبختانه فضای داخلی و بین‌المللی برای توسعه صنعت هوانوردی آماده‌است و باید از این فرصت مناسب برای توسعه صنعت حمل ونقل هوایی استفاده کنیم.

** نقش مهم فرودگاه‌ها در برندسازی و قدرت هوشمند کشورها

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور نیز در این میزگرد تاکید کرد: به‌دلیل تحریم‌های ظالمانه، صنعت فرودگاهی و حمل‌ونقل هوایی کشور در شرایط نامناسبی قرار گرفته و بی‌توجهی به آن در سال‌های گذشته این بخش را به یکی از بحرانی ترین بخش‌های اقتصادی کشور تبدیل کرده‌است.

رحمت الله مه‌آبادی گفت: متاسفانه در برنامه‌ریزی‌های کلان اقتصادی و ملی برای توسعه صنعت هوانوردی کشور چشم‌انداز خوبی ندارد.

وی افزود: ما در صنعت هسته‌یی سرمایه‌گذاری‌های خوبی انجام دادیم زیرا ملت، دولت و ارکان نظام برای احقاق حقوق مردم ضرورت این مساله را به خوب می‌دانستند اما توسعه صنعت هوانوردی و فرودگاهی در نزد تصمیم گیرندگان عالی نظام هنوز به خوبی جا نیافتاده‌است.

به گفته وی، این صنعت برای کشورها و ملت‌ها برندسازی می‌کند و مستندات برندینگ یکی از خصوصیات این صنعت است. همچنین فرودگاه در شناسایی توانمندی اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشورها نقش مهمی دارد و ابزار تشکیل حکومت‌های مدرن است.

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور گفت: هم اکنون صنعت هوانوردی به یک شبکه ارتباطی اینترنت فیزیکی تشبیه می‌شود و مغناطیس بزرگی برای تشویق سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی است؛ زیرا اگر فرودگاه نباشد افراد برای انجام سرمایه‌گذاری در یک منطقه تشویق نمی‌شوند.

مه‌آبادی، صنعت حمل و نقل هوایی را نیازمند حمایت‌های تصمیم گیرندگان کشور دانست.

** تمدید اجرای ماده 161 قانون برنامه پنجم در برنامه ششم توسعه

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور در ادامه تمدید اجرای ماده 161 قانون برنامه پنجم توسعه در برنامه ششم توسعه را خواستار شد و تاکید کرد: بدون شک تمدید این ماده قانونی در برنامه ششم زمینه‌های لازم را برای توسعه صنعت هوایی کشور فراهم می‌کند.

در ماده 161 قانون برنامه پنجم توسعه آمده‌است:

الف- دولت مجاز است نسبت به برقراری پرواز و جابجایی کالا و مسافر از طریق شرکت‌های داخلی و خارجی متناسب با میزان تقاضای حمل و نقل بین‌المللی از خارج کشور به یک فرودگاه بین‌‌المللی داخلی کشور و بالعکس اقدام کند.

ب- دولت مکلف است تا پایان سال اول برنامه نسبت به متنوع‌سازی نرخ خدمات حمل‌ونقل هوایی بار و مسافر اقدام نماید و از ابتدای سال سوم برنامه ضمن آزادسازی کامل نرخ حمل و نقل هوایی، خدمات فرودگاهی و شبکه پروازی، لغو تخفیفات تکلیفی و هرگونه معافیت در زمینه بهره‌برداری از خدمات ناوبری هوایی، فرودگاهی، نشست و برخاست، خدمات پروازی، واگذاری اماکن و سایر موارد مرتبط نسبت به واقعی نمودن نرخ آنها اقدام کند.

تبصره ـ ارائه خدمات کمک ناوبری هوایی و نشست و برخاست به صورت انحصاری برعهده شرکت فرودگاه‌ها (دولت) خواهد بود.

ج ـ به منظور ساماندهی امور حمل و نقل هوایی، ارتقاء رقابت پذیری با رویکرد لغو انحصارات مربوط به حمل و نقل هوایی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران از جمله مواد (5) و (7) قانون اصلاح موادی از قانون تأسیس هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران مصوب 6/2/1373 و واگذاری به بخش‌های خصوصی و تعاونی و خدمات‌رسانی بهینه صنعت هوایی و اعمال حاکمیت مناسب، دولت موظف است نسبت به اصلاح وظایف، اختیارات و مسؤولیت‌های سازمان هواپیمایی کشوری با هدف تقویت و متناسب نمودن وظایف و اختیارات حاکمیتی آن سازمان و همچنین اصلاح اساسنامه شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران تا پایان سال دوم برنامه اقدام قانونی نماید.

د ـ دولت نسبت به ارتقاء ایمنی هواپیماها، پروازها و فرودگاه‌ها و نیل به استانداردهای بین‌المللی و همچنین پوشش کامل راداری، ناوبری و فرکانسی فضای کشور و فرودگاه‌ها، از طریق تکمیل و یا نوسازی سامانه‌های(سیستم‌های) کمک‌ناوبری و راداری، ایجاد و بهره‌برداری از زیرساخت‌های ناوبری جهانی ماهواره‌یی و سازماندهی مجدد فضای کشور با هدف کوتاه‌سازی و اقتصادی نمودن دالان‌های هوایی داخلی و بین‌المللی و افزایش پروازهای عبوری تا پایان برنامه اقدام نماید.

به گفته مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور، اکنون 45 هزار پرواز به طور متوسط در هر هفته در فرودگاه‌های کشور انجام می‌شود که میانگین روزانه آن 640 پرواز است. فقط در فرودگاه مهرآباد تهران به‌طور متوسط روزانه بیش از 350 پرواز نشست و برخاست می‌کند.

همچنین اکنون از 250 هواپیمای کشور، فقط 150 فروند پرواز می‌کنند و باید در دوران پسا تحریم تلاش کرد با خرید ناوگان مناسبی همه فرودگاه‌های کشور فعال شوند.

مه‌ابادی گفت: هم‌اکنون 80 درصد ترافیک هوایی کشور در هشت فرودگاه است و 80 درصد پروازهای بین‌المللی کشور نیز در سه فرودگاه انجام می‌شود؛ در حالی که پروازهای بین‌المللی ما را 9 فرودگاه پوشش می‌دهند.

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور با یادآوری اینکه 62 درصد پروازهای بین‌المللی کشور از طریق فرودگاه امام خمینی(ره) انجام می‌شود، تاکید کرد از نظر تجاری و اقتصادی هیچیک از فرودگاه‌های ما بجز فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، سودده نیست. البته فرودگاه مشهد نیز در مرز سوددهی قرار گرفته‌است.

وی افزود: این نشان می‌دهد نظام تعرفه‌گذاری برای ارائه خدمات فرودگاهی به خوبی عمل نمی‌کند و اکنون بسیاری از ظرفیت‌های فرودگاهی کشور نیز خالی مانده‌است.

** ضرورت تجاری و اقتصادی شده فرودگاه‌ها با استفاده از مدل‌های مناسب

به گفته مه‌آبادی، بر اساس آمارهای موجود، در 100 کشور جهان، 98 درصد صنعت فرودگاهی در اختیار دولت‌هاست و فقط دو درصد فرودگاه‌های جهان توسط بخش خصوصی احداث شده‌اند؛ این مساله نشان می‌دهد مالکیت در اقتصادی بودن صنعت فرودگاهی هیچ تاثیری ندارد.

این مقام مسئول افزود: عاملی که سبب تجاری و اقتصادی شدن فرودگاه‌ها می‌شود، استفاده از مدل‌های مترقی مبتنی بر تفکر مدیریت توسعه صنعت فرودگاهی است و این تفکر به تجاری سازی منجر می‌شود؛ هر دو بخش دولتی و خصوصی می‌توانند در این زمینه تاثیرگذار باشند.

وی در ادامه خواستار حفظ منابع درآمدی شرکت فرودگاه‌های کشور شد و گفت: براساس مقررات بین‌المللی و تاکید سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری «ایکائو» سود حاصل از منابع درآمدی فرودگاه‌ها باید در خود فرودگاه‌ها هزینه شود و ما نیز باید به تدریج با آزادسازی و تمرکززدایی، از تجارب موفق کشورهای جهان در این بخش استفاده کنیم.

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور، بر کسب اختیارات بیشتر برای شرکت فرودگاه‌های کشور تاکید کرد و گفت: در صورتی که شرکت فرودگاه‌های کشور اختیارات قانونی داشته باشد می‌تواند در تعیین تعرفه خدمات فرودگاهی اقدامات لازم را به عمل آورد.

مه‌آبادی ادامه داد: اکنون شرکت فرودگاه‌های کشور فاقد این اختیارات است و در زمینه جذب سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی در این عرصه نتوانسته‌‌ایم به موفقیت‌های بزرگی دست پیدا کنیم.

به گفته وی، با این حال سرمایه‌گذاران خارجی زیادی برای انجام سرمایه‌گذاری در فرودگاه‌های مشهد، اصفهان و امام خمینی(ره) اظهار تمایل کرده‌اند و کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی ‌باید زمینه‌های لازم را برای مشمولیت شرکت فرودگاه‌های کشور به استفاده از قانون حمایت از گردشگری فراهم کند تا بتوانیم با استفاده از این قانون، صنعت فرودگاهی کشور را متحول کنیم.

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور افزود: برای ادامه فعالیت فرودگاه‌های کشور هزینه‌های زیادی پرداخت می‌شود در حالی که هزینه آب و برق آن با تعرفه‌های خاص محاسبه می‌شود و قانون نیز از شرکت فرودگاه‌ها حمایت نمی‌کند.

** ضرورت حضور بخش خصوصی در صنعت فرودگاهی و فرصت 15 ساله ایران

این مقام مسئول ادامه داد: برای حضور بخش خصوصی در فرودگاه‌ها قوانین مناسبی در اختیار نداریم و تاکنون نیز هیچ کار ارزشمندی برای فرودگاه‌های مهم کشور انجام نشده است، لذا نباید انتظار تحول مهمی در این بخش داشته باشیم.

مه‌آبادی خاطرنشان کرد: برای توسعه صنعت هوانوردی و فرودگاهی در منطقه، جمهوری اسلامی ایران تنها 15 سال وقت دارد تا بتواند چشم‌اندازهای مناسبی را برای این صنعت فراهم کند، زیرا اگر فرصت‌ها را از دست بدهیم صنعت حمل و نقل هوایی ایران در بین کشورهای منطقه و جهان جایگاه مناسبی نخواهد داشت.

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور یادآورشد: اکنون جایگاه صنعت هوانوردی ایران در رتبه چهارم منطقه است؛ اگر با برنامه‌ریزی‌های مناسب نتوانیم جایگاه خود را ارتقا دهیم در بین 9 کشور منطقه رتبه هفت یا هشت را خواهیم داشت.

این مقام مسئول تصریح کرد: اگر نتوانیم تا سال 2033 زیرساخت‌های خود را در صنعت حمل‌ونقل هوایی ارتقا دهیم در این صورت کشورهای منطقه با ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز، سهم بیشتری از این حمل و نقل بین‌المللی را به دست می‌آورند که در این صورت برای رسیدن به نقطه مطلوب فاصله بسیاری خواهیم داشت.

مه‌آبادی گفت: گزارش اتحادیه فرودگاه‌های جهان و سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری(ایکائو) نشان می‌دهد که در این سال قطر 60 میلیون مسافر، عربستان 74 میلیون مسافر و ترکیه 187 مسافر را در حمل و نقل هوایی جابجا می‌کنند و ایران پس از بحرین و کویت با 40 میلیون مسافر در رتبه‌های هفتم و یا هشتم قرار می‌گیرد.

وی افزود: مطالعات ما نشان می‌دهد اگر بتوانیم در 10 تا 15 سال آینده برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشیم در این صورت صنعت هوایی و فرودگاهی ایران می‌تواند به رتبه نخست منطقه دست یابد.

مه‌آبادی اظهارداشت: ایران در بین دو منطقه پرترافیک هوایی جهان قرار دارد و در افق 2030 ، 42 درصد ترافیک هوایی جهان از طریق این منطقه انجام خواهد شد و فقط دو میلیارد مسافر در منطقه اروپا از این منطقه پرترافیک جهان تردد خواهند کرد.

وی با بیان اینکه ایران در بهترین موقعیت جغرافیایی حمل و نقل هوایی جهان قرار دارد، افزود: اگر زیرساخت‌های مورد نیاز خود را در این مرحله تکمیل کنیم، می‌توانیم سهم خود را در این صنعت افزایش دهیم، لذا ایجاد زیرساخت‌های فرودگاهی و اصلاح قوانین و مقررات صنعت هوانوردی کشور برای ما اهمیت بسیاری زیادی دارد.

** 10 هزار مترمربع پارکینگ و 'تاکسی وی' برای هر فروند هواپیما در فرودگاه‌های کشور نیازمندیم

این مقام مسئول با بیان اینکه سالیانه به طور متوسط ترافیک هوایی در جهان 3.7 درصد رشد می‌کند، گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد ایران در بلندمدت به 400 هواپیما نیاز خواهد داشت و ما برای پارک این تعداد هواپیما در فرودگاه‌های کشور به 10 هزار مترمربع پارکینگ و «تاکسی وی» به ازای هر هواپیما نیاز داریم.

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور اظهار داشت: در صورتی که به ازای هر مترمربع 80 میلیون ریال برای احداث ترمینال در فرودگاه‌های کشور هزینه کنیم، در مجموع باید 32 هزار میلیارد ریال معادل سه تریلیون و 200 میلیارد ریال برای احداث ترمینال در فرودگاه‌ها هزینه شود، در حالی که شرکت فرودگاه‌های کشور بسیار کمتر از این اعتبار و منابع مالی در اختیار دارند.

مه‌آبادی اظهارداشت: تامین منابع مالی برخی از نهادها و سازمان‌ها در فرودگاه‌های کشور، بسیاری از منابع مالی شرکت فرودگاه‌ها را هدر می‌رود و هم اکنون به علت تکمیل ظرفیت فرودگاه امام خمینی(ره)، مهرآباد و مشهد دیگر نمی‌توانیم پروازهای بیشتری را بپذیریم زیرا جای پارک هواپیما در این فرودگاه‌ها به شدت محدود شده‌است.

به گفته وی، فرودگاه امام خمینی(ره) برای پذیرش سالانه چهار میلیون مسافر احداث شده‌است، در حالی که هم اکنون هشت میلیون مسافر از این فرودگاه تردد می‌کنند و فرودگاه امام خمینی(ره) برای پذیرش پرواز از ساعت 10 صبح تا 8 شب با محدودیت‌های زیادی مواجه‌است.

وی گفت: بودجه جاری شرکت فرودگاه‌های کشور یک تریلیون و 310 میلیارد ریال است و این نشان می‌دهد سال آینده وضع ما بسیار بدتر خواهد شد، زیرا از این بودجه 8500 میلیارد ریال آن مربوط به هزینه‌های جاری شرکت فرودگاه‌های کشور است و با منفک شدن فرودگاه امام خمینی(ره) سال آینده درآمد 3100 تا 4000 میلیارد ریالی شرکت فرودگاه‌ها از این محل کاهش پیدا می‌کند.

وی اظهار داشت: هزینه‌های جاری شرکت فرودگاه‌ها سال آینده از 8500 میلیارد ریال به یک تریلیون ریال افزایش می‌یابد و اگر این هزینه را از اعتبارات یک تریلیون و 310 میلیارد ریالی کم شود، در این صورت تنها 2000 میلیارد ریال بودجه برای اداره 53 فرودگاه کشور باقی می‌ماند و این مبلغ نیز تنها برای نوسازی دو باند فرودگاه مهرآباد کافی است.

مه‌آبادی افزود: برای حل این مساله باید مشکل واریز درآمدهای ارزی شرکت فرودگاه‌ها از محل پروازهای عبوری به خزانه خودداری شود، زیرا سالانه 1500 میلیارد ریال بابت سیاست‌های دوگانه ارزی منابع مالی ما هدر می‌رود؛ 3600 میلیارد ریال یارانه از بابت ارائه خدمات به سازمان‌ها و نهادها در فرودگاه‌ها پرداخت می‌شود و سالانه حدود 2000 میلیارد ریال نیز در بخش امنیتی پرداخت می‌شود.

وی گفت: شرکت فرودگاه‌ها هم اکنون برای ارائه خدمات فرودگاهی 80 درصد تخفیف به شرکت‌های هوایی ارائه می‌دهد و اگر این منابع مالی در اختیار شرکت فرودگاه‌ها قرار گیرد، بسیاری از هزینه‌های شرکت فرودگاه‌ها می‌تواند از محل حذف این یارانه‌ها تامین شود، این در حالی است که هم اکنون یکی از نهادهای دولتی تاکید دارد که بخشی از درآمد شرکت فرودگاه‌های کشور به آنها اختصاص یابد.

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور افزود: علاوه بر این هزینه‌ها، شرکت فرودگاه‌های کشور سالانه 3600 میلیارد ریال مالیات و سود سهام پرداخت می‌کند و از محل صرفه‌جویی‌های سوخت هیچ منابع مالی نیز در اختیار ما قرار نمی‌گیرد، این در حالی است که هم اکنون به ازای هر مسافر در فرودگاه‌های مهم جهان بین 15 تا 25 دلار برای اجرای طرح‌های فرودگاهی دریافت می‌شود.

مه‌آبادی اظهارداشت: با وجود آنکه در توسعه صنعت فرودگاهی به حمایت مجلس و دولت اعتقاد داریم، اما عدم اجرای قانون، بسیاری از طرح‌های عمرانی شرکت فرودگاه‌های کشور را متوقف خواهد کرد و این مساله در توسعه صنعت فرودگاهی کشور بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

** با قانون خدمات کشوری اداره صنعت هوانوردی و فرودگاهی کشور میسر نیست

وی گفت: در همه کشورهای جهان تعداد نیروی انسانی متناسب با ترافیک هوایی افزایش می‌یابد اما در صنعت فرودگاهی کشور این مساله برعکس است و قانون خدمات کشوری اجازه نمی‌دهد صنعت هوانوردی کشور به خوبی اداره شود.

به گفته مه‌آبادی، هم اکنون افزایش هزینه‌ها جذب نیروی انسانی کارآمد، این بخش را با نگرانی‌های زیادی مواجه کرده و حتی زمینه مهاجرت نیروی انسانی متخصص به سایر کشورها را فراهم کرده‌است.

وی با بیان اینکه انگیزه‌یی برای حفظ نیروی انسانی صنعت هوانوردی وجود ندارد و قوانین دست و پا گیر مانع توسعه صنعت هوانوردی و فرودگاهی است، گفت: زیرا قوانین موجود اجازه ابتکار را به صنعت هوانوردی کشور نمی‌دهد در حالی که ما باید از قوانین و استانداردهای بین‌المللی در این زمینه استفاده کنیم.

مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور تاکید کرد: بدون شک برای توسعه صنعت هوانوردی و فرودگاهی نیازمند استفاده از قوانین و مقررات بین‌المللی هستیم زیرا قوانین داخلی به ما اجازه نمی‌دهد بتوانیم این صنعت را با توجه به نیازهای آن اداره کنیم.

** حضور بخش خصوصی صنعت فرودگاهی را را در کشور متحول می‌کند

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز در این میزگرد خواستار حضور بخش خصوصی در صنعت هوانوردی و فرودگاهی کشور شد و گفت: در توسعه این صنعت نباید به منابع مالی دولت متکی بود.

مهرداد لاهوتی افزود: هرچند که صنعت هوانوردی کشور با وجود تحریم‌های ظالمانه و تلاش دست‌اندرکاران آن نمره قبولی دارد، اما با انجام سرمایه‌گذاری بخش خصوصی باید زمینه‌های کاهش سن ناوگان هوایی کشور بیش از پیش فراهم شود.

وی با بیان اینکه هم اکنون 100 فروند هواپیمای شرکت‌های هوایی در کشور زمینگیر هستند، گفت: در حال حاضر تنها 140 فروند هواپیما در کشور پرواز می‌کنند و تکنولوژی آنها نیز بسیار قدیمی است.

وی تاکید کرد: در نخستین قدم با لغو تحریم‌ها، باید شرکت‌های هوایی هواپیماهای مناسبی را وارد ناوگان هوایی خود کنند.

نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: مجلس آمادگی دارد قوانین جدیدی را همسو با توسعه صنعت هوانوردی کشور تصویب کند، هرچند برخی از قوانین در این بخش هنوز اجرایی نشده‌است.

به گفته این مقام مسئول، حضور بخش خصوصی بدون هیچ محدودیت در صنعت فرودگاهی کشور ضروری است، زیرا فرودگاه‌ها در ایجاد ارتباط سریع بین مناطق مختلف کشور نقش مهمی ایفا می‌کنند و بخش خصوصی می‌تواند در ایجاد فرودگاه‌های کوچک در مناطق مختلف کشور نقش آفرینی کند.

** در فرودگاه امام فقط به 15 درصد اهداف خود رسیده‌ایم

لاهوتی اظهارداشت: پس از 50 سال در فرودگاه امام خمینی (ره) فقط به 15 درصد اهداف خود در این فرودگاه دست پیدا کرده‌ایم در حالی که اگر به فرودگاه امام(ره) با نگاه اقتصادی توجه جدی داشتیم این فرودگاه می‌توانست در منطقه نقش آفرینی بیشتری را ایفا کند.

وی با اشاره به مناطق ممنوعه پرواز در کشور گفت: مناطق ممنوعه پروازی در کشور بسیار بالاست و خوشبخانه با تلاش دست اندرکاران و همکاری نهادها و سازمان‌های مربوطه، اکنون مناطق ممنوعه پروازی کاهش یافته که در نتیجه طول راه‌های هوایی کشور در دو سال اخیر بسیار افزایش یافته‌است.

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی اظهارداشت: با ناامن شدن آسمان برخی از کشورهای منطقه و افزایش راه‌های هوایی در کشور، اکنون پروازهای عبوری از 400 مورد روازنه به بیش از 950 پرواز افزایش یافته‌است

وی گفت: تصور می‌کنیم با ارائه خدمات مناسب هوانوردی، پروازهای زیادی می‌تواند از آسمان ایران عبور کند.

لاهوتی افزود: با اجرای سه برنامه توسعه درصدد بودیم سن ناوگان هوایی خود را به زیر 15 سال کاهش دهیم، اما با وجود تلاش‌های زیاد انجام شده، اکنون متوسط سن ناوگان هوایی کشور به حدود 23 سال رسیده‌است.

وی با اشاره به ابزارهای قانونی برای استفاده از منابع مالی صندوق توسعه ملی یادآورشد: در تبصره پنج بودجه امسال استفاده بخش خصوصی از منابع صندوق توسعه ملی برای توسعه صنعت حمل و نقل کشور در اولویت قرار گرفته‌است؛ از این رو باید بخش خصوصی و شرکت‌های هوایی از این فرصت برای توسعه صنعت فرودگاهی و هوانوردی کشور استفاده کنند.

وی با بیان اینکه در حوزه صنعت حمل ونقل ریلی نیز از وضعیت مناسبی برخوردار نیستم، گفت: تا 1404 باید در کشور بیش از 25 هزار کیلومتر خط آهن داشته باشیم در حالی که اکنون 11 هزار کیلومتر در کشور خط آهن داریم و سالانه باید یک هزار کیلومتر خط آهن در کشور احداث شود.

نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی، افزود: در این حالی است که ما سالانه بیش از 170 کیلومتر خط آهن نمی‌توانیم احداث کنیم و هر سال از احداث 800 کیلومتر خط آهن از برنامه بسیار عقب مانده‌ایم.

لاهوتی از پیشنهاد تشکیل کمیته‌یی ویژه برای برون رفت صنعت حمل و نقل هوایی از مشکلات موجود خبر داد و گفت: این کمیته می‌تواند با ارائه راهکارهای مناسب دغدغه‌های سازمان هواپیمایی کشوری را در این بخش با اصلاح قوانین و مقررات در برنامه ششم توسعه را برطرف کند.

وی خاطرنشان کرد: هرچند که در سه ماه گذشته اصلاح قوانین و مقررات توسط سازمان هواپیمایی کشوری آغاز شده‌است، اما با نگاه مشترک دولت و مجلس، فضای مناسبی برای توسعه صنعت هوانوردی و فرودگاهی کشور فراهم می‌شود.