صنعت هوانوردی ایران ، از فراز تا فرود

صنعت حمل و نقل هوایی ایران از صنعت فرودگاهی تا صنعت هواپیمایی

صنعت هوانوردی ایران ، از فراز تا فرود

صنعت حمل و نقل هوایی ایران از صنعت فرودگاهی تا صنعت هواپیمایی

بررسی سناریوهای محتمل صنعت هوانوردی بعد از آزاد سازی شبکه پروازی و نرخ بلیط

آزاد سازی صنعت حمل و نقل هوایی در همه کشورهایی که صورت گرفته تغییرات بسیار گسترده ای را در ابعاد وسیعی بدنبال داشته است و در این بین صنعت هوانوردی ایران بر مبنای ماده 161 قانون پنجم توسعه در آستانه آزاد سازی قرار دارد که شرایط کسب و کار این صنعت بعد از آن تغییرات بسیاری پیدا خواهد کرد . در این مقاله سعی شده است که بر اساس روش دلفی نظرات برخی از نخبگان صنعت را جهت شناسایی آینده این صنعت و در قالب سناریو های محتمل جمع آوری گردد و در نهایت با ارسال سناریوهای احصاء شده برای جمع کثیری از نخبگان و مدیران صنعت میزان احتمال آنها مورد سوال قرار گرفته و در نهایت 3 سناریویی که احتمال بیشری را کسب نموده اند مورد بررسی و مداقه قرار گرفته است.

رامین کاشف آذر ، هوشنگ عباس فام-اولین همایش ملی آینده پژوهی

دانلود متن کامل مقاله (اولین همایش ملی آینده پژوهی)

دانلود (آسمان ایران/دوره جدید/مهر1392/شماره 2/صفحه 30)آینده هوانوردی بعد از آزاد سازی

بررسی سناریوهای محتمل صنعت هوانوردی بعد از آزاد سازی شبکه پروازی و نرخ بلیط[1]

رامین کاشف آذر[2] ، هوشنگ عباس فام[3]

چکیده

مقدمه

صنعت هوانوردی به عنوان موتور توسعه اقتصادی و فاکتور مهم در توسعه پایدار کشورها در حوزه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی قلمداد می گردد. بازوی اصلی این صنعت شرکت های هواپیمایی می باشند که مسئولیت عملیات بهره برداری از هواپیماها را بر عهده دارند و بقا و اقتصاد صنعت رابطه مستقیم با موفقیت شرکت های هواپیمایی دارد به طوری که هر زمان شرکت های هواپیمایی موفق بوده اند قطعاً‌‌‍ صنعت( فرودگاهها، شرکت های هندلینگ، صنایع هوا فضای مرتبط با هوانوردی، صنایع وابسته و ...) موفق بوده است و علاوه بر آن اقتصاد کل کشورها نیز تحت تأثیر موفقیت صنعت هوانوردی قرار گرفته است به طوری که بسیاری از شاخص های رفاهی و فرهنگی در مناطق مختلف هر کشوری با توسعه شبکه پروازی که مرهون موفقیت شرکت های هواپیمایی است، توسعه می یابد. در این بین ظهور دو عامل مهم جهانی سازی و آزاد سازی در کنار یکدیگر تاثیرات زیادی را بر صنعت هواپیمایی گذاشته است به طوریکه این تغییرات این صنعت را عمیقاً تحت تاثیر قرارداده است. بروز جهانی سازی بستر بسیار مهم و با ارزشی را از نگاه بازار و مشتریان بالفعل و بالقوه برای شرکتهای هواپیمایی در عرصه جهانی آماده ساخته است و از طرف دیگر توافقنامه های پی در پی کشورها برای برداشتن موانع قانونی داخلی و خارجی برای بسط زیر ساختهای تجارت آزاد در کشورها و مناطق مختلف جهان، فرصت بسیار مهمی را در پیش روی شرکتهای هواپیمایی قرار داده است . شرکتهای هواپیمایی برای بقاء و توسعه در این محیط می بایست استراتژی های نوآورانه را برای مطابقت با تغییرات بازار، رشد رقابت و میزان تقاضا را تدوین و اجراء نمایند.

بیان مساله

به واسطه تفکرات محدود کننده و ضد توسعه ای دولت های به اصطلاح توسعه گرا مقررات دست و پا گیر تا سالها در صحنه حمل و نقل هوایی بین المللی به صورت غالب حضور داشت. دولت ها با محافظه کاری های بی مورد توسعه این صنعت را با دشواری روبه رو ساخته بودند. به دنبال تجربه موفق ایالات متحده و اتحادیه اروپا به ترتیب در آزادسازی داخلی و منطقه ای دیگر نوبت آن بود که محدودیت ها از دامان حمل و نقل هوایی بین المللی نیز زدوده شود. بعد از کنواسیون شیکاگو و صورت بندی موافقتنامه های دو جانبه خدمات حمل و نقل هوایی روندی در آزادسازی این خدمات در سطح بین المللی شکل گرفت که آغاز آن موافقتنامه برمودا[4] و پایان آن (تا این زمان) قرارداد آسمانهای باز بود. آزادسازی در حمل و نقل هوائی داخلی معمولا با انحصارزدایی از شرکت های ملی، آزادسازی نرخ بلیط و حذف محدودیتهای قانونی مربوط به آن و آزادسازی ورود و خروج به و از بازار صورت می گیرد اما سه مولفه در آزاد سازی حمل و نقل هوائی داخلی از همه مهمتر می باشند و آنها به ترتیب اهمیت عبارتند از : آزادی در تعیین قیمت که لازمه تنوع بخشیدن به مدلهای کسب و کار شرکت های هواپیمایی است، آزادی در تعیین مسیر که وجود رقابت را تا حد زیادی تضمین می کند و آزادی در ورود به و خروج از بازار. به طور کلی مهم ترین پیامد آزاد سازی، ایجاد رقابت میان شرکت ها بوده و اثرات اصلی آن عبارتند از: کاهش قیمت بلیت، تغییر ساختار شبکه حمل و نقل هوائی و رشد سریع شبکه مرکز- پیرامون، پیدایش شرکتهای جدید از جمله شرکت های هوایی کم هزینه، گسترش مسیرهای پروازی و افزایش میزان مسافران می باشند. با عنایت براینکه صنعت حمل و نقل هوایی ایران در آستانه تغییرات وسیعی در حوزه آزاد سازی می باشد وبنا بر ماده 161 برنامه پنجم دولت مکلف است تا پایان سال اول برنامه نسبت به متنوع سازی نرخ خدمات حمل و نقل هوایی بار و مسافر اقدام نماید و از ابتدای سال سوم، برنامه ضمن آزادسازی کامل نرخ حمل و نقل هوایی، خدمات فرودگاهی و شبکه پروازی، نسبت به لغو تخفیفات تکلیفی اقدام کند .لذا در این مقاله ضمن بررسی تاثیرات آزاد سازی حمل و نقل هوایی(شبکه پروازی و نرخ بلیط) با استفاده از روش دلفی ،چگونگی تغییرات آینده صنعت در دو حوزه شبکه پروازی و نرخ بلیط مورد بررسی قرار گرفته و سناریوهای احتمالی از این طریق از نخبگان احصاء گردیده است .

تدوین سناریو[5]

سناریو، پیش بینی قطعی و دقیق جهان آینده نیست. بلکه توصیفی از رویداد های ممکن و چنـدگانه است که امـکان وقـوع آن ها در آینـده وجـود دارد. به بیان دیگر سنـاریو ها آمیزه ای از پیش بینی های تخیلی و در عین حال واقع گرایانه از رخداد های احتمالی آینده هستند. با استفاده از سناریو ها، می توانیم درباره ی آن چه که باید بعد ها انجام دهیم، به طور جدی بیندیشیم. در مواردی شاید بخواهیم تمهیداتی برای وقوع آن ها اندیشیده و در مواردی هم شاید بخواهیم که وقوع آن ها را تسریع نماییم. هدف از بکارگیری سناریوها، ایجاد فضایی از ممکنات است که در آن کارایی سیاست‌های اتخاذ شده در برابر چالش‌های موجود آینده در بوته آزمایش قرار می‌گیرند. سناریوها همچنین کمک می‌کنند که هم چالش‌ها و هم فرصت‌های بالقوه ولی غیر منتظره شناسایی شوند. سناریوها باکشف سیستماتیک چالشها و فرصتهای پیش رو، در خدمت تدوین استراتژی‌ها قرارمی گیرند. سناریو نویسی، فرایند سازمانی تعقل جمعی است که از تعامل و گفت گوی دست اندرکاران برای رسیدن به درک جمعی محیط کمک می گیرد و می کوشد تا مشارکت افراد را در نظریه پردازی و داستان سرایی جلب نماید. این فرایند باید موجب آشکار سازی جنبه های پنهان شود، چرا که وقتی اطلاعات عینی وجود داشته باشد، به سختی می توان تبعات اتفاقات با تاثیرات بالا را نادیده گرفت. به این ترتیب سناریونویسی می تواند به کاهش خطای تعصب و پیش داوری انگیزشی، کمک کند.

روش دلفی

یکی از روش های کسب دانش گروهی مورد استفاده، تکنیک دلفی است .که فرایندی است که دارای ساختار پیش بینی و کمک به تصمیم گیری در طی راندهای پیمایشی، جمع آوری اطلاعات و در نهایت، اجماع گروهی است.امروزه هر صنعتی با تغییر مهم و تا حد زیادی غیر قابل پیش بینی روبه رو است: مرزهای صنعتی در حال فروپاشی هستند؛ انواع جدید نیروهای تازه وارد ظاهر می شوند؛ پویایی رقابت تغییر می کند؛ و تامین کنندگان، توزیع کنندگان و مشتریان نهائی به شیوه های جدید و غیر منتظره رفتار می کنند. در نتیجه شگفت آور نیست که بسیاری از شرکت ها، با توجه به چگونگی وضعیت صنعت آنها در آینده، سردرگم شده اند. سناریوهای صنعت مدیران را قادر به شناسایی وضعیت های آینده ممکن یک صنعت و تفاوت های بین آنها به منظور ارزیابی چگونگی تکامل این وضعیت های متمایز مهم تر از همه تعیین آنچه که سازمان باید برای کسب پیروزی در هر آینده ی صنعت انجام دهد، می سازند.

این روش بر این اصل بنا شده است که در مسائلی که دانش موجود پاسخ دقیقی برای آنها ندارد، بهترین روش مراجعه به نظرات خبرگان آن موضوع می‌باشد. هدف اکثر کاربردهای روش دلفی کاوش قابل اطمینان وخلاقانه نظرات به منظور تولید اطلاعات مناسب جهت تصمیم‌گیری است.. مولر[6] و همکارانش (1994) معتقدند که روش دلفی شامل مراحل تعریف مساله، انتخاب اعضای هیئت تصمیم‌گیرنده بر اساس مهارت‌های مورد نیاز، طراحی و ارسال پرسشنامه، دریافت و تجزیه و تحلیل پاسخ‌های پرسشنامه، بررسی میزان اجماع حاصل شده در پاسخ خبرگان و در صورت نیاز تهیه اطلاعات درخواستی و طبقه‌بندی پاسخ‌ها و تکرار این فرآیند تا حصول توافق نظر میان خبرگان می‌باشد.

مراحل اجرای روش دلفی

در این تحقیق اجرای روش دلفی و تدوین سناریوهای محتمل صنعت هوانوردی در 4 مرحله و تدوین 3 پرسشنامه انجام گرفت.

کلید مطالعه موفقیت آمیز روش دلفی در انتخاب شرکت کنندگان نهفته است. از آنجاکه نتایج این روش به دانش و همکاری افراد شرکت کننده بستگی دارد، انتخاب افرادی که احتمالا ایده های ارزشمندی ارائه می کنند اساسی و ضروری به نظر می رسد.

دلفی تمرکز بر استخراج نظرات از متخصصین در زمان کوتاه داشته و نتایج وابسته به تخصص افراد در دانش مورد نظر، کیفیت و صحت پاسخ ها، و همکاری و درگیری مداوم آنها در دوره مطالعه است.

در دلفی ، اولین پرسشنامه به صورت بدون ساختار یا بازپاسخ ارسال می گردد که به عنوان استراتژی زایش ایده ها عمل نموده و هدف آن آشکارسازی کلیه موضوعات مرتبط با عنوان تحت مطالعه است. پس از جمع آوری پرسشنامه های برگشتی، پاسخ ها سازماندهی، نظرات مشابه ترکیب، گروه بندی و موضوعات تکراری و حاشیه حذف می شود و تا حد امکان پاسخ ها کوتاه می گردد آنالیز پاسخ های اولین پرسشنامه بر اساس پارادایم تحقیق صورت می گیرد. نتیجه نهایی، مشخص شدن تم ها و شناسایی عناوین است که محقق آن را تبدیل به پرسشنامه دارای ساختاری می نماید که به عنوان ابزار مرحله سوم مورد استفاده قرار می گیرد.

در مرحله به بعد، پرسشنامه دارای ساختار استفاده شده و از متخصصان و خبرگان حوزهٔ تحقیق مرحله اول خواسته می شود تا هر عنوان را با استفاده از مقیاس لیکرت رتبه بندی، و به عبارتی، کمیت پذیر نمایند در اینجا موارد توافق و عدم توافق مشخص می شود و فضایی برای شناسایی ایده های جدید، تصحیح، تفسیر، حذف و توضیح قدرت و ضعف آنها به وجود می آید و حتی در بعضی موارد، از شرکت کنندگان خواسته می شود تا استدلال و دلیل اولویت بندی خود بین سناریوها را بیان نمایند در این مرحله، انگیزه اعضای پانل به شرکت بیشتر می گردد چر ا که آنها باز خورد پاسخ های خود را دریافت می کنند و مشتاق به تعیین کیفیت پاسخ های همکاران خود هستند. به عبارتی، انگیزه در اعضای پانل منجر به شرکت فعال آنها در توسعه ابزار و یا برنامه می شود که امتیاز مهم دلفی است پس از جمع آوری پرسشنامه دوم، آنالیز و خلاصه آماری و رتبه بندی سناریوها تهیه می گردد نتیجه آن آغاز شکل گیری همگرایی نظرات بین شرک کنندگان است.

بعد از جمع آوری نظر خبرگان حوزه هوانوردی در مورد چگونگی آینده صنعت هوانوردی و هواپیمایی بعد از آزاد سازی و تکمیل نظرات جامع این متخصصین ، در نهایت و بعد از بررسیهای بسیار مجموعه نظرات آنها در مورد آینده در قالب 9 سناریو به شرح ذیل تدوین و در اختیار آنها قرار گرفت :

- سناریو 1: آزاد سازی حمل و نقل هوایی (شبکه پروازی) باعث تغییر در شبکه پروازی و مسیرهای جاری شرکتهای هواپیمایی می گردد.

ازآنجا که بعد از آزاد سازی حمل و نقل هوایی (شبکه پروازی)، شرکتهای هواپیمایی دیگر موظف به ارائه خدمات در مسیرهای تکلیفی تعیین شده از سوی سازمان هواپیمایی کشوری نیستند و با منطق هزینه – فایده و بر اساس عرضه و تقاضای بازار، از ارائه خدمات حمل و نقل هوایی در مسیرهایی که توجیه اقتصادی نداشته، خودداری نموده و اقدام به خلق شبکه پروازی جدید بر اساس سودآوری و تقاضا خواهند نمود و این موضوع به تغییر شبکه پروازی کل کشور منجر خواهد شد.

- سناریو 2: آزاد سازی حمل و نقل هوایی (شبکه پروازی) بر روند توسعه و خدمات رسانی به مناطق محروم کشور اثر منفی خواهد داشت.

در حال حاضر تعداد زیادی از مسیرهای پروازی کشورمان که عمدتا در شهرها و مناطق محروم می باشند با هدف توسعه این نقاط محروم و به صورت کاملا تکلیفی از سوی سازمان هواپیمایی کشوری تعیین می گردد. در صورت آزاد سازی حمل و نقل هوایی (شبکه پروازی) و به تبع آن تغییر در شبکه پروازی کشور، با عنایت به غیر سودآور بودن و حذف خدمات در این مسیرها، ایجاد اختلال در روند توسعه برخی از مناطق محروم محتمل است.

- سناریو 3: بعد از آزاد سازی حمل و نقل هوایی (شبکه پروازی) در ایران، شرکتهای هواپیمایی کوچک و محلی تشکیل خواهد شد.

پیرو تغییرات بنیادین در شبکه پروازی و حذف مسیرهای غیر سودآور، احتمالا با خواست و حمایت مسئولین محلی، برای رفع نیاز و پاسخ گویی به تقاضا در شهرهای کوچک و مناطق کم جمعیت شرکتهای هواپیمایی کوچک و محلی با شبکه های پروازی در قالب سیستم hub& spoke برای تامین دسترسی فرودگاه های کوچک به فرودگاه های اصلی تشکیل خواهند شد.

- سناریو4: آزاد سازی حمل و نقل هوایی (شبکه پروازی) باعث افزایش تقاضا در فرودگاههای بزرگ کشور و نیاز به افزایش ظرفیت در آنها خواهد گردید.

با توجه به تغییر در شبکه پروازی کشور و تمایل شرکتهای هواپیمایی بر تمرکز بر مسیرهای پر تقاضا و سودآور که غالبا یک سوی آن یکی از فرودگاههای بزرگ کشور می باشد، احتمالا این فرودگاهها با افزایش تقاضا برای استفاده از زیرساختهای فرودگاهی مانند پارکینگ، خدمات ناوبری هوایی، خدمات هندلینگ و غیره مواجه خواهند شد و برای تامین آن باید ظرفیت های خود را افزایش دهند.

- سناریو 5 : بدنبال آزاد سازی حمل و نقل هوایی (شبکه پروازی) شاهد افزایش درآمدهای فرودگاهی و افزایش تعرفه ها در فرودگاههای بزرگ و کاهش درآمدها و تعرفه ها در فرودگاههای کوچک خواهیم بود.

از آنجا که تغییر در شبکه پروازی و تمایل شرکت های هواپیمایی به تمرکز بر مسیرهای منتهی به فرودگاههای بزرگ، با افزایش تقاضا در این فرودگاه ها نیاز به استفاده از بسترها و خدمات فرودگاهی افزایش یافته و در نتیجه درآمدهای فرودگاه افزایش می یابد. در این بین مدیران فرودگاهی نیز به منظور مدیریت بر نحوه استفاده از زیر ساختهای فرودگاهی و تامین نیاز مالی توسعه زیر ساختها، اقدام به پیاده سازی استراتژی افزایش تعرفه های فرودگاهی خواهند کرد. بالعکس فرودگاههای کوچک بدلیل عدم اقبال از طرف شرکتهای هواپیمایی با کاهش درآمد رو برو خواهند بود. در صورت تشکیل شرکتهای هواپیمایی محلی با سوبسیدهای استانی و یا ملی قطعا مسئولین استانی و نهادهای موثر بر این فرودگاهها اجازه افزایش تعرفه های فرودگاهی در این فرودگاهها را نخواهند داد.

- سناریو 6: آزاد سازی حمل و نقل هوایی (شبکه پروازی) باعث کاهش بسترهای مستعد فساد در نهاد های حاکمیتی موثر بر حمل و نقل هوایی مانند سازمان هواپیمایی کشوری خواهد گردید.

نحوه توزیع شبکه پروازی موجود در کشور اگرچه بر اساس یک سیستم خاصی به منظور تعادل در تقسیم مسیرهای سود ده و کمتر سود ده بین شرکتهای هواپیمایی است، اما چنین سیستمی ماهیتاً مستعد ایجاد فساد، تبعیض و تضییع حقوق شرکت های هواپیمایی و به تبع آن مسافران است و شرکت های بزرگتر با برخورداری از قدرت و ارتباطات روابط بیشتر و عمیقتری برای تصاحب مسیرهای پر سود ده خواهند داشت که این موضوع می تواند از مصادیق ایجاد بستر فساد در این صنعت باشد

- سناریو7: آزاد سازی حمل و نقل هوایی ( شناورسازی نرخ پروازی) باعث تنظیم عرضه و تقاضا بر اساس سازوکار بازار این صنعت می شود.

از آنجا که در حال حاضر قیمت گذاری برای مسیرها کاملا تکلیفی وابلاغی از سوی سازمان هواپیمایی کشوری می باشد، در نتیجه در مواقع شلوغی و اوج تقاضا با بازار سیاه مواجه می گردیم. بعد از آزاد سازی حمل و نقل هوایی (شناور سازی نرخ پروازی) قطعا با افزایش تقاضا ها، قیمتها افزایش می یابد که سود حاصل ازآن متوجه شرکتهای هواپیمایی خواهد بود و دست سود جویان از آن قطع خواهد گردید.

- سناریو 8: آزاد سازی حمل و نقل هوایی ( شناورسازی نرخ پروازی) ،افزایش کیفیت خدمات پروازی را بدنبال خواهد داشت.

با توجه به هرچه رقابتی شدن بازار حمل و نقل هوایی بعد از آزاد سازی حمل و نقل هوایی ( شناورسازی نرخ پروازی) و موازنه عرضه و تقاضا در بازار، شرکتهای هواپیمایی به منظور جذب حداکثری مسافرین و مشتریان، برنامه های بازاریابی متعددی را تدوین خواهند نمود و بر کیفیت خدماتشان متمرکز خواهند گردید که این موضوع به افزایش روز افزون کیفیت خدماتشان خواهد افزود.

- سناریو 9 : آزاد سازی حمل و نقل هوایی ( شناورسازی نرخ پروازی) باعث ایجاد شرکتهای هواپیمایی کم هزینه و یا لوکس(پرهزینه) در ایران خواهد گردید.

با توجه به تنظیم بازار حمل و نقل هوایی بر اساس عرضه و تقاضا و حذف قیمت گذاری تکلیفی برای شرکتهای هواپیمایی، به احتمال بالا بعضی از شرکتهای هواپیمایی در تدوین برنامه های بازرگانیشان بر بعضی از مشتریان و مسافرین هدف متمرکز خواهند شد که می تواند بعضی از شرکتهای هواپیمایی را جهت جابجایی مسافرینی که توانایی کمتر و یا نیاز کمتری به ارائه خدمات خاص برای پروازشان دارند را ترغیب به تشکیل شرکتهای هواپیمایی کم هزینه نماید. این در حالیست که با توجه به رشد اقتصادی کشور در سالهای آتی و ایجاد فاصله طبقاتی زیاد در کشور و نیاز برخی از هموطنان به خدمات بیشتر، بعضی از شرکتهای هواپیمایی در ایران اقدام به شرکتهای هواپیمایی با ارائه سرویهای کامل و تجملاتی نماید.

نتیجه گیری

از آنجا که یکی از مهمترین فواید و نیازهای بشر به بررسی و تحقیق پیرامون آینده شناخت فرصتهای ناشناخته آینده جهت بهره برداری می باشد در این تحقیق سه سناریو اصلی که بیشترین امتیاز را آورده اند و از نگاه خبرگان صنعت هوانوردی احتمال وقوعشان بیشتر بوده است مورد بررسی و مداقه قرار گرفته و مواردی که متاثر از آنها می باشد را در ذیل به اختصار بیان می داریم:

انتخاب سناریو شماره 4 با موضوعیت افزایش تقاضا در فرودگاههای بزرگ و نیاز به افزایش ظرفیت در آنها به وضوح مزایای اقتصادی زیادی را برای فرودگاههای بزرگ محتمل می داند که بعد از آزاد سازی صنعت هواپیمایی ایران، تقاضا جهت استفاده از زیر ساختهای فرودگاهی بسیار بالا خواهد رفت و نیاز به افزایش ظرفیتهای فرودگاهی مانند باند پرواز، مسیرهای خزش، ظرفیت ترمینالها، تجهیزات و تسهیلات ترمینالی، تسهیلات فرودگاهی و غیره افزایش می باشد که در صورت برنامه ریزی مناسب و به موقع نه تنها باعث افزایش درآمدهای فرودگاهی مرتبط می گردد بلکه امکان استفاده بهره ور تر از منابع و امکانات فرودگاهی را نیز فراهم می سازد. در این بین فرصت پیش روی شرکتهای هواپیمایی می تواند اتحاد با فرودگاهها و شریک شدن با فرودگاههای بزرگ در تامین مالی پروژه های توسعه ای به منظور امکان سهیم شدن در سودهای بالای فرودگاهها بعد از آزاد سازی باشد.

دومین سناریوی محتمل برای صنعت هواپیمایی ایران بعد از آزاد سازی تشکیل شرکتهای هواپیمایی ارزان قیمت و شرکتهای هواپیمایی لوکس و گرانقیمت می باشد که ایجاد فرصتهای بسیاری را برای شرکتهای هواپیمایی و متولیان فرودگاهی ایران در بر خواهد داشت. آنچه که از این سناریو پیداست امکان ایجاد شرکتهای هواپیمایی ارزان قیمت هم در فرودگاههای بزرگ و هم در فرودگاههای کوچک و امکان شرکتهای هواپیمایی لوکس(گران قیمت) فقط در فرودگاههای بزرگ وجود خواهد داشت، لذا دانستن این سناریو برای آینده فرودگاهها می تواند زمینه ساز برنامه ریزی مدیران فرودگاهی برای ساخت و یا توسعه ترمینالهای ارزان قیمت و همچنین ترمینالهای لوکس را به منظور برآورده نمودن نیازهای مشتریان (شرکتهای هواپیمایی) ارزان قیمت و لوکس در بر داشته باشد.

و در نهایت سومین سناریوی محتمل برای صنعت هواپیمایی بعد از آزاد سازی شبکه پروازی، کاهش بسترهای مستعد فساد در نهاد های حاکمیتی موثر بر حمل و نقل هوایی مانند سازمان هواپیمایی کشوری خواهد بود که نشان دهنده میزان تاثیرات و فشارهای نامناسب کنونی بر صنعت هواپیمایی و نیاز روز افزون این صنعت به تسهیل فضای کسب و کار می باشد.

[1]- پذیرفته شده در اولین همایش ملی آینده پژوهی تهران 1391

[2]- کارشناس ارشد مدیریت اجرایی و رئیس گروه برنامه ریزی و تدوین استراتژیهای شرکت فرودگاههای کشور

[3]- کارشناس ارشد مدیریت اجرایی و کارشناس برنامه ریزی استراتژیک شرکت فرودگاههای کشور

[4] Bermuda Agreement

[5] Developing Scenario

[6] Moeller

استراتژیست 1392,07,22 ساعت 09:29